Thử tưởng tượng mình đang sống trong một thế giới mà mọi thông tin mình thu thập và truyền đi đều phải qua tay một hay một vài cái tên mới có thể vận hành. Đó là hiện trạng của các nhà phát triển ứng dụng trên Web2 như Google, Facebook hay Ebay. Những quy trình này cực kỳ tốn kém và tốn thời gian để hoàn thành do phải tận dụng nhiều nguồn lực từ cơ sở dữ liệu trung tâm.
Vậy anh em nghĩ sao nếu như nói sự ra đời của DePIN chắc chắn sẽ làm thay đổi hoàn toàn cách hoạt động của toàn cầu trong tương lai?
Cùng Allinstation tìm hiểu thêm nhé!
DePIN là gì?
DePIN hay Decentralized Physical Infrastructure Networks là hệ thống cơ sở hạ tầng phi tập trung dựa trên nguồn lực vật lý có sẵn sử dụng công nghệ blockchain làm hoạt động.
Thay vì được nắm giữ và phân phối bởi một đơn vị duy nhất, nó hướng đến việc mang lại cơ hội này dành cho tất cả mọi người.
- DePIN được chia thành 3 loại chính, trong từng loại còn được chia thành nhiều mảng nhỏ hơn tương ứng với các mục đích của cơ sở hạ tầng phi tập trung:
- Mạng lưu trữ đám mây (Server Network): Lưu trữ tệp, cơ sở dữ liệu, mạng CDN và VPN, cloud Rendering… Ví dụ: Filecoin, Arweave, Storj, Render Network.
Đọc thêm: Decentralized storage là gì?
- Mạng không dây (Wireless Network): 5G, LoRaWAN. Ví dụ: Helium
- Mạng cảm biến (Sensor Network): Các thiết bị được kết nối với nhau được sử dụng cảm biến thu thập dữ liệu thời gian thực từ thế giới vật lý như hệ thống bản đồ ở Hivemapper hay tổng hợp năng lượng như Arkreen, React…

Cơ chế hoạt động của DePIN
DePIN được vận hành dựa trên cấu trúc cơ bản như sau:
- Phần cứng: Các thành phần vật lý giúp kết nối mạng với thế giới vật lý. Ví dụ như các điểm phát sóng có thể được sử dụng cho mạng không dây.
- Người khai thác phần cứng: Người dùng mua (hoặc cho mượn) phần cứng và được kết nối với mạng tương ứng của họ.
- Token: Được sử dụng để trả thưởng cho những cá nhân đóng góp vào hệ thống.
- Người dùng cuối: Người dùng cơ sở hạ tầng của nền tảng và trả phí cho các hoạt động vận hành ở dự án đó.

Ưu điểm
Mang lại hiệu quả cao cho các nhà cung cấp
Cơ chế token incentive đã chứng minh được hiệu quả đối với nhiều mảnh ghép khác nhau trên thị trường crypto như DeFi, GameFi nổi bật với những dự án như StepN, Lido Finance hay Curve Finance.
Người dùng đóng góp vào dự án sẽ nhận được những phần thưởng từ giao thức đó nhờ vào cơ sở vật chất mà họ cung cấp.
Tạo cơ hội kiếm thu nhập
Theo như trang thống kê Statisca, lượng người sử dụng Internet luôn tăng trưởng mạnh mẽ qua các năm, và nhu cầu về sử dụng cơ sở hạ tầng càng cao thì khả năng kiếm tiền từ những người đóng góp càng lớn.
Giảm giá thành sử dụng dịch vụ
Các nhà cung cấp lớn ở Web2 sẽ không còn độc quyền về mặt công nghệ, điều này sẽ giúp cho giá thành của các loại hình dịch vụ trở nên thấp hơn. Nhờ vậy tiếp cận được nhiều đối tượng hơn.
Tốc độ phát triển mạnh mẽ
DePIN còn có khả năng mở rộng và xây dựng với tốc độ gấp nhiều lần so với các nguồn lực chỉ hoạt động trên Web2.
Theo như nhiều nguồn, tốc độ phát triển có thể đạt từ 10-100 lần so với Web2.
Nhược điểm
Tốn thời gian xây dựng và triển khai
Các ứng dụng DePIN yêu cầu khoảng thời gian dài hơn so với các ứng dụng dành cho người tiêu dùng thông thường, điều này sẽ khiến cho việc kiếm thu nhập ban đầu trở nên khó khăn.
Sự cạnh tranh
Một vấn đề mà DePIN gặp phải chính là việc phải cạnh tranh với các đại gia trong lĩnh vực web2 như Amazon, Microsoft và Google. Sự thống trị của các tên tuổi này tạo ra một rào cản lớn và đòi hỏi sự chuyên nghiệp và đổi mới liên tục để cạnh tranh hiệu quả.
Một vài dự án DePIN nổi bật
Filecoin
Filecoin đại diện cho một hệ thống mạng cung cấp lưu trữ dữ liệu phi tập trung, một lĩnh vực vô cùng quan trọng trong ngữ cảnh của Web3. Thông qua Filecoin, khả năng lưu trữ dữ liệu được phân phối và giá cả không bị kiểm soát bởi bất kỳ doanh nghiệp nào. Thay vì vậy, Filecoin tạo ra một thị trường mở để lưu trữ và truy cập các tệp tin, cho phép bất kỳ người dùng nào cũng có thể tham gia vào hệ thống này.
Helium
Helium là một hệ thống mạng lưới không tập trung, phân tán trên toàn cầu, bao gồm các điểm truy cập (Hotspot), tạo ra một phạm vi phủ sóng công cộng không dây rộng lớn. Hệ thống này cho phép các thiết bị IoT sử dụng công nghệ LoRaWAN (Long Range Wireless Area Network) kết nối không dây với Internet ở bất kỳ nơi nào trên thế giới mà không cần sử dụng phần cứng định vị, giúp giảm nhu cầu về năng lượng cho các thiết bị thông minh.
Hivemapper
Hivemapper Network là một hệ thống khuyến khích mức độ bao phủ và chất lượng của bản đồ bằng quyền sở hữu. Bằng cách cài đặt camera hành trình 4K đơn giản trên ô tô hoặc xe tải, người đóng góp có thể kiếm được tiền điện tử mới, sở hữu một phần bản đồ toàn cầu phi tập trung và hỗ trợ cơ sở hạ tầng không gian địa lý quan trọng của thế giới theo cách tiết kiệm chi phí.
Nhận định
DePIN là một lĩnh vực có tiềm năng cách mạng hóa cơ sở hạ tầng vật chất vật lý bằng cách sử dụng công nghệ blockchain. Nó tạo cơ hội xây dựng và quản lý cơ sở hạ tầng một cách công bằng, hiệu quả hơn và minh bạch hơn, đồng thời thích hợp với lợi ích của tất cả những người tham gia.
Với sự phát triển của công nghệ blockchain và tiền điện tử, DePIN vẫn mang lại nhiều khả năng về việc phát triển mạnh mẽ trong tương lai để cạnh tranh sòng phẳng với các ông lớn trên thị trường Web2 hiện nay.
Tuy nhiên để có một trend đi cùng thì không phải là dễ, và có lẽ sẽ đi theo các catalyst trên thị trường. Ví dụ khi trend Metaverse xuất hiện, dòng tiền chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn trước khi không còn được chú ý nữa.
Anh em tham gia các kênh thông tin của chúng mình để thảo luận và bắt kịp những diễn biến mới nhất của thị trường nhé