Metaverse là gì? Tiềm năng của Metaverse trong tương lai

Metaverse là gì?

Metaverse là một không gian ảo được tạo nên từ Internet và các công cụ hỗ trợ thực tế ảo tăng cường (như kính VR hoặc các dụng cụ khác), nhằm giúp chúng ta có được những trải nghiệm chân thật nhất.

Không gian ảo đó như một thế giới tồn tại song song với thế giới thực tại. Trong thế giới này, với những công cụ hoặc tính năng các nhà phát triển cung cấp thì tất cả rào cản cho sự sáng tạo gần như được loại bỏ.

Metaverse có thể được xem là một ý tưởng công nghệ mang tính vượt bậc, nhưng những ý tưởng ấy lại thường trừu tượng và khó có thể định nghĩa chính xác trước khi chúng được áp dụng rộng rãi. Điển hình có thể kể đến là những yếu tố làm nên cuộc cách mạng công nghệ 4.0 như IOT (Internet Of Thing), điện toán đám mây, sharing economy,… đang dần được ứng dụng rộng rãi trong đời sống của chúng ta nhưng không phải ai cũng hiểu rõ được chúng.

Nếu anh em vẫn đang khá mơ hồ với khái niệm trừu tượng này thì hãy xem qua bộ phim điện ảnh “Ready Player One” chính là một ví dụ tiêu biểu về Metaverse.

Nguồn gốc & đặc điểm của Metaverse

Liệu Metaverse có phải là một thuật ngữ mới nổi lên trong thời đại công nghệ thông tin phát triển như ngày hôm nay?

Sự thật thì không phải như vậy, “Metaverse” đã được đề cập lần đầu tiên trong cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng “Snow Crash” của Neal Stephenson vào năm 1992, được mô tả là một nơi con người có thể tương tác qua lại với nhau thông qua không gian đậm chất cyberpunk.

Như vậy, thuật ngữ “Metaverse” đã được ra đời từ cách đây khá lâu (trước cả thời đại Internet). Bản thân từ Metaverse cũng được cấu tạo từ 2 từ đó là Meta (beyond hay là vượt lên) và Verse (trong universe hay vũ trụ). Do đó concept này có hàm ý “vượt lên vũ trụ hiện hữu”.

Một số đặc điểm của Metaverse có thể kể đến đó là:

• Sustainability: Khả năng duy trì và liên tục có những cải tiến về dịch vụ hay hệ sinh thái trong đó.
• Immersion: Mức độ chân thực của Metaverse (đặc điểm này trả lời cho câu hỏi liệu trải nghiệm của chúng ta trong Metaverse đạt được bao nhiêu % so với thực tế).
• Openness: Tính mở, có nghĩa là Metaverse cho phép người tham gia có thể kết nối hoặc ngắt kết nối bất kỳ lúc nào. Đồng thời đó phải là không gian mở cho phép những sáng tạo trở nên không có giới hạn.
• Economic System: Một hệ thống kinh tế song song với thực tế. Trong đó, người tham gia có thể dịch chuyển tài sản của mình giữa thế giới thực và Metaverse một cách dễ dàng, cũng như có thể dựa trên việc có những cải tiến sáng tạo đột phá trong metaverse để tích luỹ và gia tăng tài sản cho chính bản thân.

Các lớp Layer trong Metaverse

Có 4 lớp Layer cơ bản cấu tạo nên Metaverse bao gồm:

• Foundation Layer: Nền tảng cho sự kết nối, đó chính là mạng lưới Internet.
• Infrastructure Layer: Về cơ sở hạ tầng cho Metaverse, có thể kể đến các linh kiện phần cứng giúp chúng ta có những trải nghiệm chân thực. Ngoài các linh kiện phần cứng thì các công nghệ để hình thành lên metaverse cũng nằm trong Layer này (một số công nghệ có thể nói tới như là Blockchain, AI, Big Data,…).
• Content Layer: Trên Layer này chúng ta sẽ có những trò chơi, ứng dụng giúp người dùng đắm chìm trong một hoặc nhiều thế giới khác nhau, cho những trải nghiệm sống động nhất.
• True Metaverse: Đây là Layer cuối cùng của Metaverse, khi các Layer dưới phát triển tới một mức nào đó thì chúng ta sẽ có một Metaverse đúng nghĩa.

Trong quá trình phát triển, chúng ta có thể thấy được rằng, khi các Layer nền tảng được hoàn thành thì sẽ trở thành nền móng để các Layer trên đó tăng trưởng. Và trong quá trình phát triển đó, các Layer sẽ luôn được cập nhật cũng như phát triển liên tục, cụ thể như sau:

• Internet hiện tại đã rất phát triển, tuy nhiên các đơn vị nghiên cứu vẫn đang tiếp tục cho ra đời các công nghệ Internet khác nhau, ngày càng nhanh và tiện lợi hơn (điển hình có thể kể đến công nghệ 5G hiện nay).
• Trên Layer Internet, chúng ta có thể thấy Layer Infrastructure cũng đang phát triển rất mạnh mẽ, các ông lớn vẫn đang rất mạnh tay trong cuộc đua linh kiện phần cứng, cũng như các công nghệ nền tảng đang ngày một đi vào thực tiễn đời sống.
• Ở Layer Content, chúng ta có thể thấy những hình thái đầu tiên của Metaverse dưới dạng các tựa game, và Layer này vẫn đang chờ đợi sự hoàn thiện hơn nữa từ Infrastructure để có thể thật sự bùng nổ trong tương lai.

Vì sao Metaverse trở nên phổ biến?

Giờ đây, khi mà sự phổ biến của trí tuệ nhân tạo, thực tế ảo và sự bùng nổ của tiền điện tử tăng lên. Lúc này đại dịch đang trở thành động lực thay đổi, khiến mọi thứ buộc phải trực tuyến hơn, Metaverse đã trở thành khái niệm dễ hiểu. Nó đề cập đến một loạt các trải nghiệm, môi trường số hóa và tài sản kỹ thuật số. Kết hợp với nhau, những công nghệ mới này gợi mở ra sự phát triển tiếp theo của Internet.

Matthew Ball, một nhà đầu tư mạo hiểm nổi tiếng, đã mô tả Metaverse không chỉ là một thế giới hay không gian ảo, mà là một dạng di sản của Internet di động – một nền tảng siêu kết nối xã hội. Những khái niệm liên quan đến Metaverse ngày càng được hiểu rõ nhiều hơn trong những ứng dụng, sản phẩm, dịch vụ được tạo ra và tích hợp lại với nhau.

Sự phát triển của công nghệ blockchain, tiền điện tử và NFT được kỳ vọng sẽ giúp xây dựng một mô hình kinh tế trên nền tảng này, giúp con người có thể dễ dàng mua bán và trao đổi những tài sản kỹ thuật số với nhau.

Vai trò và tầm quan trọng của Metaverse

Ngày nay, với sự phát triển vượt trội của Internet và Smart phone, chúng ta đang sống trong một thế giới phẳng với màn ảnh 2D. Tuy nhiên, đây không phải là đích đến cuối cùng của công nghệ. Điểm đến tiếp theo chính là Metaverse, nơi mà mọi thứ chuyển từ 2D sang 3D. Nhờ đó chúng ta có thể tự do mường tượng và trải nghiệm thế giới Web3 một cách tự nhiên hơn rất nhiều.

Một trong những ví dụ về vai trò của Metaverse là trong lĩnh vực giáo dục. Các lớp học trực tuyến đang ngày càng gia tăng qua các ứng dụng Zoom, Livestream,… Tuy nhiên, việc theo dõi bài giảng trên màn hình máy vi tính không phải là một cách học tối ưu.

Do vậy, nhiều trường đại học đang nghiên cứu cách thức mang VR vào học tập trực tuyến. Trong Metaverse, các trường đại học sẽ có toàn bộ khuôn viên ảo, nơi học sinh từ khắp nơi trên thế giới có thể học, làm việc và giao tiếp xã hội cả bên trong và bên ngoài lớp học. Đó hẳn là một trải nghiệm tuyệt vời.

Với Metaverse, bạn có thể làm bất cứ thứ gì bạn muốn, có thể là đi làm, đi họp, mua sắm, chơi bi-a, học tập hay bất cứ thứ gì. Điều tuyệt diệu hơn là tất cả đều trực tuyến và bạn không cần phải di chuyển đi bất cứ đâu.

Crypto và công nghệ blockchain đóng vai trò gì trong Metaverse?

Với Metaverse, không có ranh giới nào về ngôn ngữ và địa lý giữa người với người. Nên không thể đặt toàn bộ quyền lực về tài chính vào một đối tượng thuộc thể chế chính trị nào. Do đó, nó cần tạo ra một hệ thống kinh tế công bằng và đáng tin cậy, dựa trên một bản vị lưu trữ giá trị không thể bị thâu tóm hay kiểm soát.

Không có sự giám sát của chính phủ hoặc cơ quan quản lý khác, công nghệ blockchain sẽ đảm bảo rằng các giao dịch và danh tính trong Metaverse được an toàn và công khai. Hơn nữa, các NFT sẽ cho phép người dùng trong Metaverse sở hữu các mặt hàng độc đáo và riêng biệt giống như trong thế giới thực và tiền điện tử cung cấp một lộ trình về cách nền kinh tế Metaverse có thể hình thành.

Hãy nhìn vào Decentraland. Nó đã phát triển một thế giới ảo để người dùng có thể mua bán các mảnh đất và xây dựng các hạ tầng như sòng bạc, công viên giải trí, câu lạc bộ, thậm chí là không gian hội nghị trong thế giới ảo, đồng thời kiếm tiền từ chúng. Bạn có thể dùng MANA (đơn vị tiền tệ trong Decentraland) để đánh bạc trong các sòng bạc, thuê phòng tổ chức hội nghị, tổ chức một bữa tiệc với khách mời là chính những người dùng khác, hay thanh toán lương để các đại lý đến làm việc.

Tương lai của Metaverse

Metaverse đã và đang phát triển mạnh mẽ, trở thành một trong những xu hướng lịch sử không chỉ của ngành công nghiệp blockchain nói riêng mà còn cả của Internet nói chung. Theo Giám đốc điều hành của Nvidia, ông Jensen Huang: “Chúng ta đang ở ngưỡng bước vào kỷ nguyên Metaverse”.

Trong năm qua, anh em nhà Winklevoss, những người sáng lập sàn giao dịch tiền điện tử Gemini, đã đầu tư hàng triệu USD vào 25 công ty khởi nghiệp thiết kế Metaverse trên blockchain. Theo họ, các mạng xã hội truyền thống, với tư cách là đại diện tiêu biểu nhất của Web3, sẽ sớm trở thành lịch sử.

Cơ sở hạ tầng đang được triển khai và nó sẽ trở thành cơ sở cho sự bùng nổ trong tương lai của Metaverse. Dự án Bit.Country, gần đây đã nhận được sự hỗ trợ từ công ty Animoca Brands, là dự án đầu tiên cho phép người dùng tạo Metaverse của riêng mình.

Các dự án NFT game như Decentraland, Somnium Space, Crypto Voxels và The SandBox liên tiếp ra mắt và chứng tỏ sức nóng của mình khi thu hút một lượng người quan tâm lớn.

Sàn giao dịch phi tập trung BakerySwap đang phát triển một hệ sinh thái Metaverse và xây dựng thế giới giải trí blockchain. Lễ hội thời trang toàn cầu 3D trên NFT sẽ sớm được tổ chức. Đây sẽ là một cơ hội tuyệt vời để các hãng thời trang giới thiệu quần áo và phụ kiện vào Metaverse, giúp xây dựng thêm các kịch bản ứng dụng cho người dùng giao lưu trong thế giới ảo.

Tất cả những điều này đã thổi luồng sinh khí mới vào khái niệm Metaverse như là tiền thân của một thế giới kỹ thuật số mở rộng, kết hợp Metaverse hư cấu của Stephenson với một thế giới thực ngày càng được số hóa trong thời kỳ đại dịch COVID-19.

Đây có lẽ chính là khoảng thời gian để bắt đầu đếm ngược cho đến khi Metaverse bùng nổ và thúc đẩy thị trường tiền điện tử đi lên một tầm cao mới.

Kết luận

Metaverse không phải là một sản phẩm, mà là tương lai của Internet. Mặc dù không ai có thể dự đoán chính xác Metaverse sẽ trông như thế nào hoặc khi nào hình thức cuối cùng của nó sẽ xuất hiện, nhưng tầm quan trọng của crypto và công nghệ blockchain đối với sự phát triển và định hình tương lai của nó là điều chắc chắn. Tuy nhiên hiện tại đây vẫn còn là một khái niệm khá mới và cần thêm thời gian cũng như các cơ sở hạ tầng để thực sự bùng nổ trong tương lai.