Allinstation zkSync, một giao thức chịu trách nhiệm triển khai các nền tảng mở rộng quy mô Ethereum, đã đạt điều bất ngờ vào ngày hôm qua, thông báo về việc phát hành mạng thử nghiệm của giải pháp mở rộng Zero-Knowledge (ZK) rollup tương thích với Máy ảo Ethereum (zkEVM).
EVM là môi trường mà tất cả các ví và hợp đồng Ethereum có thể hoạt động trên nó và chịu trách nhiệm xác định các quy tắc của chuỗi từ khối này sang khối khác. Mạng thử nghiệm mới này là lần triển khai đầu tiên của giải pháp mở rộng ZK rollup có khả năng chạy môi trường Ethereum đầy đủ và sẽ cho người dùng thấy khả năng tuyệt vời của công nghệ zero-knowledge trong việc mở rộng quy mô Blockchain.
Trong vài năm qua, các giải pháp mở rộng rollup đã thực hiện 2 hướng đi khác nhau trong việc mở rộng quy mô của lớp cơ sở, được phân loại là Optimistic và Zero-Knowledge. Cả 2 công nghệ này đều đã phần nào được chấp nhận, với Arbitrum là chuỗi Optimistic đáng chú ý nhất và dYdX tận dụng công nghệ ZK cho ứng dụng giao dịch đòn bẩy của dự án.
Các giải pháp Optimistic Rollup hiện chỉ có thể cung cấp một môi trường duy nhất, có thể tổng hợp, trong đó người dùng có thể sử dụng các ứng dụng khác nhau, từ thị trường NFT như OpenSea đến các giao thức cho vay như Aave trên mạng chính. zkEVM sẽ tạo ra trải nghiệm cuối tương tự cho người dùng, với phí giao dịch rẻ hơn và thời gian hoàn thành giao dịch gần như ngay lập tức, loại bỏ việc phải chờ đợi 2 tuần chỉ để rút tiền như trên các giải pháp Optimistic Rollup.
Các giải pháp ZK rollup mở rộng hơn về mặt tính toán và tạo gánh nặng cho các nút đang tìm cách giải quyết các bằng chứng hợp lệ không có kiến thức (zero-knowledge validity proof), nhưng các giải pháp này có thể đăng trạng thái mạng lên mạng Ethereum với một phần nhỏ chi phí của ngay cả các giải pháp Optimistic Rollup. zkSync và Loopring hiện cung cấp phí giao dịch bằng 1 phần 200 giá trên mainnet, theo L2Fees.Info. Giao dịch trên sàn giao dịch phi tập trung sẽ khiến người dùng trên lớp cơ sở của Ethereum chỉ mất hơn 90 đô la, trong khi người dùng Loopring và zkSync sẽ phải trả từ 0,45 đô la đến 0,68 đô la.
Nếu zkEVM có khả năng cung cấp các khoản phí thấp tương tự như các giải pháp ZK rollup khác, thì các vấn đề về mở rộng quy mô của Ethereum có thể được giảm thiểu sớm hơn dự kiến. Các ứng dụng gốc trên Ethereum sẽ có thể chuyển qua các hợp đồng dựa trên Solidity một cách dễ dàng và cung cấp đầy đủ các sản phẩm trong một môi trường phí rẻ được hỗ trợ bởi sự bảo mật của Ethereum. Mặc dù phí giao dịch thấp hơn là một phần thiết yếu để mở rộng quy mô Blockchain, nó chỉ quan trọng nếu Blockchain triển khai các ứng dụng có khả năng thúc đẩy nhu cầu của người dùng. zkEVM về mặt lý thuyết sẽ có thể triển khai các sản phẩm, ứng dụng mà người dùng yêu thích mà không phải hy sinh tính thanh khoản, tính phi tập trung hoặc vấn đề về cung cấp sản phẩm.