Allinstation Thời gian gần đây, giá BTC đã phục hồi so với tháng 1/2022 nhưng tính đến thời điểm hiện nay thì tính thanh khoản cho các loại tiền điện tử chính như Bitcoin và Ethereum đang rất yếu, ngay cả trên các sàn giao dịch tập trung lớn như FTX. Điều gì có thể là nguyên nhân chính, hay có lẽ còn nhiều yếu tố làm ảnh hưởng nữa? Liệu thanh khoản trong thị trường còn có thể phục hồi được hay không?
Vậy Allinstation sẽ đi giải thích một cách tường tận cho anh em về lý thuyết cơ bản của thanh khoản trong thị trường crypto này, cũng như một số nguyên nhân khiến thanh khoản giảm trong thời gian vừa qua nhé!
Lời mở đầu
Từ khi Bitcoin ra đời và thị trường tiền điện tử ngày càng được mở rộng thì sự biến động của thị trường này luôn là yếu tố được quan tâm nhất, cũng như là thứ thu hút người ta đến với nó. Biến động giá 20-30% được coi là bất thường đối với các thị trường chứng khoán truyền thống, nhưng đối với ngành công nghiệp tiền điện tử hoàn toàn là chuyện bình thường.
Nhưng trong những tuần gần đây, những kiểu biến động giá này đang diễn ra thường xuyên hơn nhiều. Những ảnh hưởng từ Hoa Kỳ, bao gồm tỷ lệ lạm phát cao, cùng với căng thẳng gia tăng ở Đông Âu, phản ứng dữ dội từ thị trường dường như không phải là điều khác thường. Tuy nhiên, điều thú vị là tổng giá trị thi trường cũng như giá cả các đồng coin/token trong thị trường crypto đã phục hồi theo khá tốt ngay sau đó.
Tình trạng thị trường hiện tại
Trong sáu tuần đầu của năm 2022, Bitcoin đã có một hành trình khá gập ghềnh, xuống mức thấp nhất là 33.500$ vào cuối tháng 1 năm 2022. Trong các trường hợp đặc biệt, anh em đã chứng kiến mức giảm đáng kể khoảng 8-10% trong suốt tháng 1, đặc biệt là vào ngày 6 và ngày 21. Rõ ràng, vẫn có một số mối tương quan chặt chẽ giữa tiền điện tử và thị trường chứng khoán vì sự sụt giảm của chứng khoán Mỹ vào những ngày đó có khả năng gây ra tình trạng bán tháo nhiều hơn đối với các tài sản rủi ro. Trong bối cảnh gia tăng lo ngại về các quyết định của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, các nhà đầu tư thận trọng đã nhanh chóng chuyển sang đặt cược an toàn hơn, chuyển sang các loại stablecoin/ rút tiền khỏi thi trường crypto để đề phòng những nỗi sợ hãi tồi tệ nhất của họ thành hiện thực.
Hành trình giá của Ethereum cũng không có nhiều sự khác biệt với BTC, nó giảm xuống mức thấp nhất là 2.200$ vào ngày 24 tháng 1. Điều thú vị là cả Bitcoin và Ethereum đều tăng trở lại 10% gần như ngay lập tức, tiếp tục củng cố mối quan hệ chặt chẽ của họ với các thị trường chứng khoán truyền thống, vốn cũng thúc đẩy một sự trở lại lớn để đóng cửa với sắc xanh trên bảng điện tử.
Thị trường tiếp tục diễn biến chậm chạp trong suốt thời gian mừng Tết Nguyên đán, ngày càng nhích lên gần mức 40.000 USD. Tuy nhiên, khi tháng 1 kết thúc, Bitcoin phải đối mặt với nhiều đợt thoái lui khi giá dao động trong khoảng 36.000 đến 38.000 USD. Từ ngày 25 tháng 1 đến ngày 4 tháng 2, xu hướng thường xuyên thay đổi, vì BTC đã trải qua sự gia tăng trong hoạt động tăng giá nhưng mức giá cũng nhanh chóng điều chỉnh rồi quay lại mức cũ chỉ hai ngày sau đó. Phải đến ngày hôm sau, Bitcoin mới đi ngược lại xu hướng và cuối cùng lại bứt phá lên trên $40.000.
Như đã nói ở trên, anh em cần biết điều cần thiết là phải hiểu tại sao thị trường lại hoạt động như vậy. Chắc chắn, có một số yếu tố cần xem xét, nhưng một số yếu tố trong số đó rất đơn giản để loại trừ. Ví dụ như: sự sụt giảm mạnh thường có thể là do dòng chảy thanh lý, vì thị trường nói chung đã trở nên quá phụ thuộc vào đòn bẩy, nhưng điều này không giải thích được sự phục hồi nhanh chóng mà chúng ta đã thấy nhiều lần trong năm nay. Để đi sâu vào vấn đề này, anh em hãy xem xét một số trường hợp có thể xảy ra có khả năng giải thích điều gì đang thực sự diễn ra.
Các yếu tố ảnh hưởng đến tính thanh khoản trong thị trường?
Như đã đề cập trước đây, có nhiều yếu tố đang diễn ra sẽ ảnh hưởng đến thị trường và các chuyển động của thị trường thường là kết quả của sự kết hợp của các yếu tố, thay vì những câu chuyện đơn lẻ. Ở đây, anh em nên cố gắng suy luận những gì có thể là yếu tố chính có thể đã góp phần vào những biến động mạnh mẽ gần đây.
Thị trường được thế chấp quá mức?
Khi những đợt giảm giá mạnh có xu hướng xảy ra, các anh em thường có xu hướng nhanh chóng chỉ ra đòn bẩy là lý do chính đằng sau nó. Khi giá giảm, các nhà giao dịch hợp đồng tương lai hoặc hợp đồng vĩnh viễn sử dụng đòn bẩy cao có thể dễ dàng bị thanh lý nếu họ không thể duy trì số lượng tài sản thế chấp cần thiết. Nếu giá thanh lý được đáp ứng, công cụ thanh lý của sàn giao dịch sẽ bắt đầu bán bớt vị thế của nhà giao dịch. Khi nhiều nhà giao dịch bắt đầu thanh lý hơn và lượng bán ra nhiều hơn, giá sẽ giảm hơn nữa, dẫn đến việc thanh lý nhiều hơn. Hiệu ứng gợn sóng này được gọi là dòng chảy thanh lý.
Khi các vị thế bị thanh lý trong một sự kiện như vậy, chúng ta thường thấy sự giảm sút mạnh mẽ trong lãi suất trên thị trường mở, Trong cả hai trường hợp, nhiều tỷ đô la đã bị xóa sổ, các sàn giao dịch lớn như Binance và Bybit bị nghẽn/ không thể giao dịch do khối lượng giao dịch cần xử lý qúa lớn.
Tuy nhiên, điều này đã không xảy ra vào tháng 1 năm 2022. Mặc dù một số hợp đồng mở đã bị thanh lý khỏi thị trường trong những đợt sụt giảm lớn này, nhưng nó không ở mức độ như năm ngoái. Tối đa, hợp đồng mở đã giảm khoảng 2 tỷ đô la trong những đợt giảm giá này, so với 6 tỷ đô la được loại bỏ khỏi hợp đồng mở vào ngày 5 tháng 12 năm 2021.
Ngay cả khi thanh lý là nguyên nhân hàng đầu, nó không thực sự giải thích được những chuyển động bất thường theo hướng ngược lại khi thị trường phục hồi nhanh chóng. Giá cả tăng mạnh thường được cho là do tin tức tích cực quá mức hoặc thậm chí là một đợt giảm giá ngắn, không xuất hiện tại thời điểm đó. Do đó, anh em có thể phải xem xét sâu hơn một chút về các khía cạnh khác của thị trường.
Chính trị và Quy chế?
Giống như thị trường chứng khoán, thị trường tiền điện tử đã tuân theo nhịp điệu của môi trường chính trị và tài chính hiện tại. Từ quan điểm vĩ mô trong lịch sử, việc khuyến khích người tiêu dùng kết hợp với chính sách tiền tệ ôn hòa thường mang lại ảnh hưởng tích cực cho thị trường chứng khoán và dường như cả thị trường tiền điện tử.
Mặc dù có tương quan rộng, nhưng điều quan trọng cần lưu ý là cũng có những tin tức cụ thể về tiền điện tử ảnh hưởng đến thị trường tiền điện tử. Ví dụ: khi ngày càng nhiều quốc gia chấp nhận tài sản kỹ thuật số và ban hành luật pháp lành mạnh hơn, nó sẽ đóng vai trò là chất xúc tác mạnh mẽ để tăng nhu cầu. Mặt khác, các quy định không thân thiện và các nhà chức trách liên tục kêu gọi cấm giao dịch tiền điện tử sẽ khiến thị trường trở nên đỏ rực.
Khi thị trường tiền điện tử không bao giờ ngủ, thông tin mới và các phát triển quy định đang được những người tham gia thị trường tiếp thu trong thời gian gần thực và sau đó được chuyển đổi thành các quyết định giao dịch. Điều này dẫn đến việc đẩy giá và bán phá giá gần như tức thì vì thị trường phản ứng gần như ngay lập tức. Cuối cùng, chúng ta sẽ thấy những khoảng thời gian biến động kéo dài nếu có một luồng thông tin liên tục cho các nhà giao dịch tận dụng. Do đó, mình và anh em có lý do để tin rằng bối cảnh chính trị và quy định cũng đã ảnh hưởng một cách đáng kể đến xu hướng của thị trường.
Một vài ví dụ cho anh em có thể nhìn thấy từ ngày 3 đến ngày 11 tháng Hai. Vào ngày 4 tháng 2, các báo cáo việc làm cho tháng 1 cho thấy những dấu hiệu mạnh mẽ của một nền kinh tế đang cải thiện. Bảng lương tăng lên gấp 3 lần so với ước tính của Chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones, mở đường cho Bitcoin vượt qua rào cản 40.000 đô la. Vào ngày 10 tháng 2, việc đưa ra mức tăng CPI cao hơn nhiều so với dự kiến đã một lần nữa làm dấy lên lo ngại về lạm phát trên thị trường khi một số nhà đầu tư nhanh chóng mạo hiểm. Tuy nhiên, điều này chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, vì những người tin tưởng vào mục đích của Bitcoin như một vũ khí chống lại lạm phát, đã nhanh chóng bắt kịp mức giảm, nhanh chóng đưa nó lên trên 45.000 đô la. Nhưng rõ ràng, điều này là chưa đủ khi việc bán tháo cổ phiếu và các tài sản rủi ro khác tiếp tục được thúc đẩy bởi căng thẳng chính trị gia tăng giữa Ukraine và Nga.
OrderBooks với số lượng rất yếu?
Khó có thể phủ nhận rằng quy mô của thị trường tiền điện tử đã phát triển đến mức vô cùng vào năm 2021 và chúng ta bắt đầu thấy khối lượng giao dịch nhiều hơn, đặc biệt là các loại tiền điện tử hàng đầu có sẵn cho hầu hết công chúng. Tuy nhiên, khối lượng giao dịch gia tăng không được duy trì trong năm 2022.
Vào ngày 7 tháng 4 năm 2021, vốn hóa thị trường tiền điện tử toàn cầu đã vượt ngưỡng 2 nghìn tỷ đô la, trong khi khối lượng giao dịch ở mức 266 tỷ đô la, tương đương khoảng 13% tổng vốn hóa thị trường. Vào thời điểm đó, Bitcoin được giao dịch ở mức 58.000 đô la, vẫn đang tăng lên 60.000 đô la và hơn thế nữa. Mặc dù chưa đầy năm trôi qua, vốn hóa thị trường hiện đã trở lại mức khoảng xấp xỉ 2 nghìn tỷ đô la vào ngày hôm nay – 19/04/2022. Tuy nhiên, tổng khối lượng giao dịch chỉ là 69 tỷ đô la – chỉ 3,5% tổng vốn hóa thị trường, giảm 70%.
Cùng với khối lượng giao dịch nhỏ hơn nhiều, chúng ta quan sát thấy những biến động lớn về giá của Bitcoin, Ethereum và các loại tiền điện tử vốn hóa lớn khác. Những tài sản này có tính thanh khoản tương đối cao trên các sàn giao dịch tập trung và phi tập trung, và nói chung là những tài sản dễ tiếp cận nhất đối với những nhà đầu tư mới và theo trường phái an toàn. Khối lượng giao dịch yếu cũng khiến việc pump/dump giá trở nên dễ dàng hơn.
Dựa trên dòng chảy của Bitcoin từ năm ngoái đến nay, rõ ràng là khối lượng đang giảm dần, ngay cả khi giá BTC so với năm ngoài không còn cách xa. Vào tháng 2 năm 2021, volume giao dịch của Bitcoin cao hơn đáng kể so với tháng 2 năm 2022, mặc dù chúng ở cùng một phạm vi giá. Ngay cả khi Bitcoin tăng trở lại trên 60.000 đô la vào tháng 10 năm 2021, khối lượng BTC di chuyển vào và ra khỏi các sàn giao dịch đã thấp hơn đáng kể so với 8 tháng trước đó.
Lượng dự trữ Stablecoin trên các sàn giao dịch tiếp tục có xu hướng tăng lên, tuy nhiên nhu cầu gần như không tồn tại. Giải thích một chút cho anh em, giá Bid là giá mà sàn giao dịch chấp nhận mua từ bạn, hay bạn sẽ BÁN cho sàn giá đó nếu muốn mở hoặc đóng lệnh. Giá Ask là giá sàn giao dịch chấp nhận bán ra hay sẽ là giá để bạn MUA vào nếu bạn muốn mở hoặc đóng lệnh giao dịch. Tổng giá thầu (bids) đối với hợp đồng Perpetuals Bitcoin trên FTX chỉ là hơn 368 triệu đô la. Các thị trường giao ngay (spot) thậm chí còn ít hơn, tổng cộng khoảng 243 triệu đô la trên các cặp USD và USDT. Là một trong những sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất, việc có tỷ lệ stablecoin so với giá thầu như vậy có lẽ là dấu hiệu cho thấy nhiều nhà giao dịch hiện đang đứng ngoài lề và chờ đợi những bất ổn thị trường hiện tại.
Để so sánh thêm cho anh em hình dung dễ hơn, dưới đây là một số ảnh chụp nhanh đơn đặt hàng trên các sàn giao dịch lớn khác kể từ ngày 15 tháng 2.
Nói cách khác thì các công ty niêm yết đại chúng như MicroStrategy và Tesla có thể dễ dàng mua nhiều hơn số tiền đó, vì như anh em biết một lệnh mua BTC của Micro Strategy hay lệnh mua BTC vừa rồi của Terra có thể lên tới tỷ $, mặc dù các giao dịch này thường được thực hiện không cần đặt order-book.
Mặc dù vậy, có thể là một thách thức đối với tình trạng hiện tại của các sổ đặt hàng (order-book) để duy trì sự gia nhập sắp tới của các tổ chức khá lớn. Giả sử rằng ai đó mua hoặc bán một vị thế lớn, không có gì ngạc nhiên khi thị trường sẽ dao động thất thường do tính thanh khoản thấp. Đây cũng có thể là một trong những lý do chính đằng sau những biến động giá mà chúng ta có thể quan sát được cho đến nay vào năm 2022.
Tổng kết
Rõ ràng là sự hỗn loạn trên thị trường được tạo ra bởi sự kết hợp giữa khả năng thanh khoản đang giảm dần và bối cảnh chính trị liên tục thay đổi. Luồng liên tục các hành động và chính sách mới của chính phủ có xu hướng khác nhau về bản chất dẫn đến một thị trường dễ biến động hơn, nơi phản ứng về giá trở nên trầm trọng hơn do một lệnh giảm dần.
Nhưng chính xác thì tại sao thanh khoản thị trường lại khô cạn? Chỉ một năm trước, thanh khoản đủ sâu để người mua và người bán có thể giao dịch mà thị trường không bị biến biến động nhiều. Bây giờ, chúng ta dễ dàng thấy biến động giá 5-10% trong vòng một ngày đối với ngay cả những loại tiền điện tử lớn nhất.
Có lẽ, chính trị và các quy định là nguyên nhân sâu xa của chính vấn đề đó. Tình trạng hỗn loạn địa chính trị đang diễn ra, cũng như rủi ro kinh tế vĩ mô khi các quốc gia tìm cách chống lại tác động của việc in tiền quá mức và lạm phát, không hẳn là một môi trường lành mạnh cho sự phát triển của thị trường tiền điện tử. Với việc các nhà chức trách liên tục rào cản về tiền điện tử, tương lai gần đã trở nên khó dự đoán hơn và những người tham gia ngày càng trở nên thận trọng hơn. Trong hoàn cảnh như vậy, sự không chắc chắn ngày càng tăng đã khiến hầu hết mọi người trở nên thận trọng.
Trong bài viết này, Allinstation đã cung cấp cho anh em một cái nhìn rõ hơn về tình trạng thanh khoản thời điểm hiện tại và ảnh hưởng của nó đến thị trường trong ngắn hạn và dài hạn. Hy vọng bài viết này là hữu ích đối với anh em, cảm ơn anh em đã quan tâm theo dõi!