Allinstation 
Channel là gì?
Channel (dịch Tiếng Việt là kênh) là một giải pháp mở rộng Layer 2 của Blockchain. Giải pháp này sẽ tạo ra một kênh ngang hàng giữa hai bên sau khi hai bên khoá lại một khoản tiền vào multisig contract (hợp đồng đa chữ ký – một loại hợp đồng yêu cầu chữ ký từ nhiều private key để có thể thực hiện), cho phép các bên có thể trao đổi một số lượng giao dịch không giới hạn ngoài chuỗi (ở Layer 2) trong khi chỉ gửi đi hai giao dịch đến chuỗi Layer 1. Hai giao dịch này bao gồm:
- Giao dịch đầu tiên mở ra kết nối giữa chuỗi Layer 1 và kênh Layer 2.
- Giao dịch thứ hai là giao dịch đóng kết nối giữa chuỗi Layer 1 và kênh Layer 2.
Thông qua việc loại bỏ hầu hết các giao dịch ra khỏi chuỗi Layer 1, các kênh Layer 2 có thể cải thiện tốc độ giao dịch, giảm tắc nghẽn mạng lưới, phí giao dịch và độ trễ của giao dịch.
Phân loại các giải pháp Channel
Có hai loại Channel vào thời điểm hiện tại: State Channel (Kênh Trạng thái) và Payment Channel (Kênh thanh toán).
State Channel
Như tên gọi của nó, State Channel sẽ thực hiện nhiệm vụ cập nhật trạng thái lên mạng lưới Blockchain. Anh em cùng xem ví dụ dưới đây để có thể hiểu hơn về State Channel:
Giả sử có 2 người muốn chơi cờ caro trên Blockchain Ethereum, cách bước sẽ là:
(i) Đầu tiên, những người chơi tạo ra một hợp đồng thông minh đa chữ ký trên chuỗi chính Ethereum chứa các quy tắc của trò chơi, thông tin về người chơi và phần thưởng 1 ETH cho người chiến thắng.
(ii) Sau đó, người chơi sẽ tham gia vào kênh trạng thái và bắt đầu chơi trò chơi. Mỗi hành động của người chơi sẽ tạo ra một giao dịch ngoài chuỗi được lưu trữ trên hợp đồng thông minh.
(iii) Khi đã có người chiến thắng, người chơi sẽ đóng kênh lại bằng cách trả một lần phí giao dịch duy nhất và gửi trạng thái cuối cùng vào hợp đồng đa chữ ký trên. Hợp đồng này sẽ đảm bảo rằng trạng thái cuối cùng đều được hai bên ký, sau đó nó sẽ được lưu trữ trên chuỗi chính Ethereum và tiền thưởng 1 ETH sẽ được chuyển tới người thắng cuộc.
Payment Channel
Payment Channel phần nào tương tự như State Channel, tuy nhiên giải pháp này chỉ giải quyết được các khoản thanh toán. Ví dụ như Lightning Network là kênh thanh toán được sử dụng bởi Blockchain Bitcoin. Các kênh này cho phép tạo ra các kênh thanh toán ngang hàng giữa hai bên, cho phép họ có thể chuyển tiền cho nhau mà không cần đến sự tham gia của Layer 1, miễn sao tổng số tiền thực của các lần chuyển tiền của họ không vượt quá số lượng mà họ đã gửi vào từ trước. Sau khi hai bên quyết định kết thúc giao dịch, họ có thể đóng kênh lại và trạng thái cuối cùng của giao dịch sau đó được ghi lại trên Layer 1.
(i) Để mở một kênh thanh toán như Lightning Network, trước tiên người tham gia sẽ phải gửi một số tiền vào ví một đa chữ ký (số tiền này phải lớn hơn tổng số tiền tham gia trong các giao dịch dự kiến). Đây là giao dịch đầu tiên để mở kênh và được ghi lại trên Layer 1 Bitcoin.
(ii) Sau khi đã gửi tiền vào ví, cả hai người tham gia có thể thực hiện giao dịch không giới hạn mà không tương tác gì với Layer 1, miễn là có đủ số dư trong ví để giao dịch.
(iii) Nếu một trong những người tham gia gian lận, tất cả số tiền trong kênh sẽ được gửi cho người tham gia khác như là hình phạt cho hành vi gian lận.
(iv) Khi những người tham gia thực hiện xong các giao dịch, họ ký vào trạng thái cuối cùng của giao dịch bằng private key của họ, sau đó kênh sẽ được đóng. Trạng thái cuối cùng của giao dịch sau đó được ghi lại và số dư sẽ được chuyển cho những người tham gia trên chuỗi chính.
Bởi vì chỉ có hai giao dịch (giao dịch mở và đóng kênh thanh toán) được ghi lại trên Blockchain chính nên gánh nặng giao dịch trên mạng lưới Layer 1 được giảm tải đáng kể.
Ưu và nhược điểm của giải pháp Channel
Ưu điểm
Bằng cách tách các giao dịch khỏi Layer 1 và thực hiện nó trên Layer 2, mạng lưới Layer 1 bớt tắc nghẽn đi và gia tăng tốc độ giao dịch. Ví dụ: Blockchain Bitcoin có thể xử lý khoảng 10 giao dịch mỗi giây, nhưng Lightning Network có thể xử lý hàng nghìn đến hàng triệu giao dịch mỗi giây.
Bởi vì chi phí giao dịch được giảm đáng kể nên sử dụng giải pháp này cho các giao dịch thanh toán vi mô là rất khả thi. Ví dụ, các kênh thanh toán có thể cho phép người dùng thanh toán các hàng hoá và dịch vụ nhỏ lẻ như cốc cà phê mà không ảnh hưởng đến mạng Blockchain chính.
Nhược điểm
Mặc dụ có tiềm năng xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây một cách hiệu quả nhưng giải pháp này có một số nhược điểm:
- Đối với các giao dịch, người tham gia phải luôn trực tuyến và sử dụng private key của họ để đăng nhập. Điều này khiến họ dễ bị hack và trộm tài sản trong người hợp bị bẻ khoá private key.
- Người tham gia sẽ phải khóa một số tiền nhất định của họ trong một ví đa chữ ký để mở kênh thanh toán. Giữ tiền trong ví nóng trên thiết bị di động, máy chủ hoặc PC mở ra khả năng bị tấn công trực tuyến và bị đánh cắp tiền. Mặt khác, ví lạnh không được kết nối với internet nên an toàn hơn nhưng lại kém đi phần tiện lợi.
- Thời gian và chi phí để thiết lập và giải quyết một kênh không phù hợp cho các giao dịch một lần không thường xuyên.
Tổng kết
Hiện tại có một số dự án làm về giải pháp này như Lightning Network, Raiden, Celer Network, Connext, statechannels, Kchannels… Tuy nhiên những dự án này vẫn còn nhiều hạn chế như không hỗ trợ hợp đồng thông minh có mục đích chung, chưa tương thích với EVM và hỗ trợ các ứng dụng DeFi. Có thể trong tương lai chúng ta sẽ ngày càng ít thấy sự xuất hiện của những dự án như vậy để nhường chỗ cho những giải pháp tân tiến hơn.
Hy vọng Allinstation đã cung cấp cho anh em những thông tin hữu ích về giải pháp mở rộng quy mô Channel, từ đó có thêm nhiều kiến thức trong thị trường Crypto và tìm ra được những cơ hội đầu tư mới nhé!
